Ook het Biomassavirus is levensgevaarlijk
De wereld zit op slot vanwege het snel om zich heen grijpende Coronavirus. Een schrikbarende ontwikkeling die minimaal noopt tot bezinning. Een ander virus dat zich razendsnel verspreidt is het ‘biomassavirus’. Ontstaan door de grote pot met subsidiegeld van de overheid voor biomassa. Maar daar waar Nederland tegensputterend tot stilstand komt, gaat het biomassavirus door. Met als voorlopig dieptepunt, volgens Fenna Swart, Johan Vollenbroek, Bert Kool en Maarten Visschers, een opmerkelijk en misleidend nieuwsbericht van NOS Nieuws.
NOS berichtgeving tendentieus
Daar waar Nederland tegensputterend tot stilstand komt, gaat het biomassavirus door. Met als voorlopig dieptepunt een opmerkelijk en misleidend nieuwsbericht 'Klimaatimpact importgas groter dan van biomassa' zoals NOS Nieuws kopte afgelopen week (10 maart) [1]. Desgevraagd, in reactie op de kritiek van de Landelijke Federatie tegen Biomassa, Comité Schone Lucht en Mobilisation for the Environment, geeft Marcel Gelauff (hoofdredacteur NOS Nieuws) toe dat “het onderzoek inderdaad beperkt is omdat er niet naar de duurzaamheid van biomassa is gekeken.”[2] Dergelijke foutieve berichtgeving in de media zorgt voor verwarring. Verwarring waar de biomassa-industrie garen bij spint. Zeker nu de kritiek op biomassa steeds luider klinkt, ook uit de hoek van de (internationale) wetenschap en de politiek.
Daar waar Nederland tegensputterend tot stilstand komt, gaat het biomassavirus door. Met als voorlopig dieptepunt een opmerkelijk en misleidend nieuwsbericht 'Klimaatimpact importgas groter dan van biomassa' zoals NOS Nieuws kopte afgelopen week (10 maart) [1]. Desgevraagd, in reactie op de kritiek van de Landelijke Federatie tegen Biomassa, Comité Schone Lucht en Mobilisation for the Environment, geeft Marcel Gelauff (hoofdredacteur NOS Nieuws) toe dat “het onderzoek inderdaad beperkt is omdat er niet naar de duurzaamheid van biomassa is gekeken.”[2] Dergelijke foutieve berichtgeving in de media zorgt voor verwarring. Verwarring waar de biomassa-industrie garen bij spint. Zeker nu de kritiek op biomassa steeds luider klinkt, ook uit de hoek van de (internationale) wetenschap en de politiek.
Het bericht, de auteur en de opdrachtgever
Het
nieuwsbericht is gebaseerd op één bron, namelijk een onderzoek uitgevoerd door
Royal HaskoningDHV. Dit is een
adviesbureau dat zich altijd sterk vóór biomassa heeft uitgesproken. De auteur
van het rapport is Harry Croezen. Deze auteur betreft een probiomassa lobbyist
die, in samenwerking met o.a. Essent / RWE en wetenschappers van het Copernicus
Instituut (Universiteit Utrecht) als doel heeft om biomassa te promoten. Bij
dit Copernicus Instituut zijn bijna alle lobbyisten voor biomassa aangesloten
zoals Martin Junginger, Andre Faaij, Wim Turkenburg die steeds opnieuw opduiken
in probiomassa onderzoeken en instellingen. Opdrachtgever van het rapport is de
NDVE [3].
Dit is een vereniging van energiebedrijven zoals Eneco, Essent / RWE,
Vattenfall, Platform Bio-energie en andere organisaties die veel geld verdienen
aan de biomassa-energie. Zij hebben dus
een groot belang dat de onderzoeksresultaten positief uitvallen voor de
biomassa-industrie.
Biomassa niet CO2 neutraal
In het onderzoek
is bij de berekening van de biomassaketen, de CO2 uitstoot die bij
houtverbranding voor biomassa vrijkomt niet meegerekend; dit wil zeggen op ‘nul
gezet’. In de tekst is deze premisse echter goed verstopt. Daardoor lijken de
conclusies nieuwe gegevens op te leveren. Maar in werkelijkheid is de uitkomst
hetzelfde als in voorgaande probiomassa onderzoeken waarbij dit niet werd mee
gerekend. Echter de uitstoot van biomassa is niet CO2 neutraal. Ook al staat
dit nog steeds vermeld in de richtlijn waarnaar het rapport verwijst (afgekort
RED: officiële Europese richtlijn voor hernieuwbare energie). De lacune in dit
onderzoek moet gezien worden in de context van de praktijk zoals die momenteel
plaatsvindt in het buitenland. Zoals in Estland en Amerika waar veel hout voor ‘onze’ biomassaverbranding in Nederland vandaan komt. In de
VS geldt geen herplantingsplicht. Dus de eis in het Nederlandse
certificeringssysteem dat er herplant moet worden, wordt daar niet gehandhaafd.
Dit terwijl er bij biomassa-oogst grootschalige kaalkap plaatsvindt. De CO2 die vervolgens door bodemdegradatie bij
kaalkap en de daaropvolgende verbranding vrijkomt, komt in een klap in de
atmosfeer. Toch wordt deze uitstoot niet meegeteld in de boekhouding. Niet in
de VS noch in Europa of in Nederland. Maar dit betekent niet dat buitenlandse
houtpellets voor Nederlandse biomassaverbranding CO2 neutraal zouden zijn,
zoals het rapport beweert. Integendeel.
Kabinet verschuilt zich
Om tegemoet te komen aan alle kritiek verschuilt het kabinet
zich sinds een jaar achter een aangekondigd ‘integraal duurzaamheidskader’ dat
hier een antwoord op moet bieden. Hiervoor is het PBL en de SER gevraagd om een
advies op te stellen. Het PBL wordt ondersteund door dezelfde Royal
HaskoningDHV die ook dit onderzoek deed. Buitenlandse natuurorganisaties hebben
om deze reden onlangs nog een dringende oproep gedaan aan het PBL om
praktijkrapportages te betrekken in hun onderzoek naar het duurzaamheidskader.
Of dit is gebeurd zal moeten blijken wanneer het advies opgeleverd wordt, eind
deze maand.
Advies PBL onafhankelijk?
Maar gevreesd wordt dat de uitkomsten naar de duurzaamheidseisen al
vaststaan. In de tussentijd aan Frans
Timmermans de taak om de formulering in het EU klimaatakkoord ‘dat biomassa CO2
neutraal zou zijn’ zo snel mogelijk aan te passen. Nederland zou er dien ten
gevolge wijs aan doen om zich niet langer te verschuilen achter een
duurzaamheidskader maar korte metten te maken met de overheidssubsidie voor
biomassa. Ten slotte, doet de NOS er verstandig aan eerst te denken alvorens te
spreken, zeker als gaat om zo’n levensgevaarlijk virus als het
biomassavirus.
- - - - - - - - - -
Over de auteurs
Dr. Fenna Swart is verbonden aan de Universiteit Leiden, voorzitter van Comité Schone Lucht. Het Comité organiseert de landelijke demonstratie tegen de overheidssubsidie voor biomassa in Den Haag dat op 18 april zou plaatsvinden maar vanwege het Coronavirus is verplaatst naar de zomer. Het comité doet dit i.s.m. de MOB, Greenpeace, Partij van de Dieren, Fossielvrij Nederland en de FAB waarin 40 actiegroepen uit het hele land zich hebben georganiseerd.
Dr. Fenna Swart is verbonden aan de Universiteit Leiden, voorzitter van Comité Schone Lucht. Het Comité organiseert de landelijke demonstratie tegen de overheidssubsidie voor biomassa in Den Haag dat op 18 april zou plaatsvinden maar vanwege het Coronavirus is verplaatst naar de zomer. Het comité doet dit i.s.m. de MOB, Greenpeace, Partij van de Dieren, Fossielvrij Nederland en de FAB waarin 40 actiegroepen uit het hele land zich hebben georganiseerd.
Drs. Johan Vollenbroek is milieudeskundige en
voorzitter van Mobilisation for the Environment (MOB). Hij kreeg in 2018
landelijke bekendheid toen hij met succes de Programmatische Aanpak Stikstof
aanvocht. In 2019 kreeg Vollenbroek de Clara Meijer-Wichmann Penning vanege
zijn inzet voor lucht-, bodem- en waterkwaliteit, het tegengaan van (hoge)
uitstoot van schadelijke stoffen als kwik, dioxines, PFAS, stikstofoxiden,
ammoniak, zwaveloxiden en fijnstof, het beperken van klimaatverandering en het
opkomen voor behoud en versterking van natuur, biodiversiteit, gezondheid en
een gezonde leefomgeving.
Bert Kool is actief voor Geenbiomassacentralesinwaddinxveen.nl. Hij is als energietechnoloog werkzaam geweest in de engineering van grote energiecentrales.
Bert Kool is actief voor Geenbiomassacentralesinwaddinxveen.nl. Hij is als energietechnoloog werkzaam geweest in de engineering van grote energiecentrales.
Maarten Visschers werkt ruim 30 jaar op het gebied
van klimaat en duurzaamheid. Respectievelijk bij adviesbureau Arcadis, bij de
CieMER en in de biologische landbouw en bij de Gelderse Natuur en
Milieufederatie. Op dit moment is hij werkzaam als zelfstandig adviseur.
Alle auteurs zijn verbonden aan de Landelijke Federatie tegen Biomassa (FAB)
(www.the-FAB.org)Alle auteurs zijn verbonden aan de Landelijke Federatie tegen Biomassa (FAB)
[2] Correspondentie Fenna Swart met Marcel Gelauff